تجهیزات ایمنی ازمایشگاه

همانطور که می دانید، آزمایشگاه‌ها محیط‌ هایی هستند که با مواد شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی کار می ‌شود. این مواد گاهی خطرناک و مضر هستند و اگر فرد به درستی از تجهیزات ایمنی استفاده نکند، ممکن است به آسیب ‌های جدی مواجه شود. تجهیزات ایمنی آزمایشگاه از جمله عوامل ضروری برای جلوگیری از حوادث احتمالی و حفاظت از کارکنان آزمایشگاه است. در این مقاله به بررسی تجهیزات ایمنی آزمایشگاه، اهمیت آن‌ها و نکاتی که باید در انتخاب و استفاده از آن‌ها رعایت کرد می ‌پردازیم.

لیست تجهیزات ایمنی مورد نیاز در آزمایشگاه  

در هر آزمایشگاهی، بسته به نوع فعالیت ‌های انجام شده، استفاده از تجهیزات ایمنی ضروری است. این تجهیزات به منظور کاهش خطرات احتمالی و جلوگیری از بروز حوادث طراحی شده‌اند. در ادامه لیستی از مهم ‌ترین تجهیزات ایمنی مورد نیاز در آزمایشگاه ارائه شده است.

 دستکش ضد مواد شیمیایی  

یکی از مهم ‌ترین تجهیزات ایمنی در آزمایشگاه، دستکش ‌های ضد مواد شیمیایی هستند. این نوع دستکش کار ایمنی، از موادی مانند نئوپرن، لاتکس، نیتریل و پلی ‌وینیل کلراید ساخته می ‌شوند و مقاومت بالایی در برابر نفوذ مواد شیمیایی دارند. بسته به نوع ماده‌ ای که با آن کار می ‌شود، باید دستکش مناسبی انتخاب شود. مثلا دستکش‌های نئوپرن برای مقاومت در برابر اسیدها و قلیایی ها مناسب هستند، در حالی که دستکش‌ های نیتریل برای کار با حلال‌ها مناسب اند. دستکش ضد مواد شیمیایی از پوست در برابر تماس مستقیم با مواد شیمیایی محافظت می ‌کنند و از بروز حساسیت‌ ها یا آسیب‌ های جدی جلوگیری می‌ کنند.

کفش ایمنی  

کفش ‌های ایمنی در آزمایشگاه ‌ها برای محافظت از پاها در برابر برخورد با مواد شیمیایی، اشیاء سنگین یا برش ‌های ناشی از تجهیزات آزمایشگاهی ضروری هستند. این کفش‌ ها باید دارای کفی ضد لغزش باشند تا از سر خوردن جلوگیری کنند و از موادی مقاوم در برابر نفوذ مواد شیمیایی ساخته شده باشند. برخی از کفش ‌های ایمنی دارای سرپوش فلزی نیز هستند که از انگشتان پا در برابر ضربه محافظت می ‌کند.  همچنین از بهترین برند کفش ایمنی ایرانی می توانیم به کفش کار پای آرا، کفش ایمنی پاژند، کفش ایمنی ایمن پا، ساتر، آذر پا، بهشتیان و… اشاره نماییم.

عینک ایمنی  

یکی از پرکاربرد ترین تجهیزات ایمنی در آزمایشگاه، عینک ایمنی است. این عینک ‌ها برای حفاظت از چشم ‌ها در برابر پاشیدن مواد شیمیایی یا ذرات جامد طراحی شده‌ اند. عینک ایمنی باید به طور کامل اطراف چشم را پوشش دهد و از مواد مقاومی ساخته شده باشد که در برابر مواد شیمیایی و ضربه‌ها مقاومت داشته باشد. برخی از عینک‌ های ایمنی دارای لایه ضد بخار نیز هستند که از تشکیل بخار بر روی لنزها جلوگیری می‌ کند و دید بهتری را برای کاربر فراهم می ‌کند.

جعبه ایمنی  

جعبه‌ های ایمنی یا جعبه کمک ‌های اولیه، از جمله تجهیزاتی هستند که باید در هر آزمایشگاهی موجود باشد. این جعبه‌ ها شامل انواع باند، گاز استریل، مواد ضد عفونی‌ کننده و دیگر اقلام ضروری برای مقابله با جراحات یا سوختگی‌ ها هستند. در صورت بروز هر گونه آسیب، وجود جعبه ایمنی و استفاده سریع از آن می ‌تواند از تشدید آسیب جلوگیری کند و کمک اولیه لازم را فراهم کند.

ماسک شیمیایی یا ماسک معمولی  

ماسک شیمیایی صورت برای حفاظت از دستگاه تنفسی در برابر بخارات، گازها و ذرات معلق در هوا استفاده می ‌شوند. بسته به نوع ماده ‌ای که در آزمایشگاه مورد استفاده قرار می‌ گیرد، ممکن است نیاز به ماسک‌ های خاصی باشد که فیلترهای ویژه‌ ای برای جذب بخارات شیمیایی یا گرد و غبار دارند. ماسک‌ های معمولی نیز در مواقعی که مواد خطرناک در هوا معلق نیستند، می ‌توانند به عنوان یک پوشش حفاظتی اولیه استفاده شوند.

شیلد محافظ صورت  

برای محافظت کامل از صورت در برابر پاشیدن مواد شیمیایی یا پرتاب ذرات، استفاده از شیلد محافظ صورت ضروری است. این شیلد ها از پلاستیک مقاوم و شفاف ساخته شده ‌اند و به کاربر اجازه می ‌دهند تا بدون محدودیت دید، از محافظت بیشتری برخوردار شود. شیلد محافظ صورت باید با عینک ایمنی یا ماسک شیمیایی ترکیب شود تا حفاظت کامل‌ تری را فراهم کند.

روپوش آزمایشگاهی

روپوش آزمایشگاهی یکی از پوشش‌ های محافظتی ضروری در هر آزمایشگاه است. این روپوش ‌ها از موادی مانند پنبه یا پلی‌ استر ساخته شده‌ اند و بدن را در برابر تماس با مواد شیمیایی یا مواد بیولوژیکی محافظت می ‌کنند. روپوش آزمایشگاهی باید بلند باشد و به طور کامل بدن را پوشش دهد. همچنین، جیب ‌های کمتری داشته باشد تا از قرار دادن اشیاء خطرناک یا آلوده در آن‌ها جلوگیری شود.

خاموش کننده حریق  

هر آزمایشگاه باید به طور کامل به انواع خاموش ‌کننده‌های حریق مجهز باشد. مواد قابل اشتعال و گازهای خطرناک در آزمایشگاه‌ ها می ‌توانند به سرعت آتش بگیرند و حادثه ‌آفرین شوند. بنابراین، وجود خاموش ‌کننده حریق و آشنایی کارکنان با نحوه استفاده از آن‌ها م ی‌تواند از وقوع حوادث جدی جلوگیری کند. بسته به نوع موادی که در آزمایشگاه نگهداری می‌شود، ممکن است نیاز به انواع مختلفی از خاموش ‌کننده‌ها باشد.

چشم‌ شوی ایمنی  

در مواردی که مواد شیمیایی به طور ناگهانی وارد چشم می‌ شوند، وجود دستگاه چشم ‌شوی ایمنی بسیار ضروری است. این دستگاه‌ ها به کاربر امکان می ‌دهند تا به سرعت و به طور موثر چشم‌ های خود را شستشو دهد و از آسیب‌ های جدی به قرنیه یا بافت‌ های دیگر جلوگیری کند. چشم‌ شوی ایمنی باید در محل‌ های دسترسی آسان و در نزدیکی مناطق پرخطر نصب شود تا در صورت نیاز، بلافاصله مورد استفاده قرار گیرد.

جمع ‌بندی  

ایمنی در آزمایشگاه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. استفاده صحیح و منظم از تجهیزات ایمنی می ‌تواند جان کارکنان را در برابر خطرات احتمالی نجات دهد. از دستکش‌های ضد مواد شیمیایی و عینک ‌های ایمنی گرفته تا ماسک‌ های شیمیایی و چشم ‌شوی ایمنی، همه این تجهیزات باید به درستی انتخاب و نگهداری شوند. آزمایشگاه‌ ها باید همواره به روزرسانی تجهیزات ایمنی را در دستور کار خود قرار دهند و کارکنان را با نحوه استفاده صحیح از این تجهیزات آشنا کنند. همچنین، ایجاد یک فرهنگ ایمنی قوی در محیط‌های آزمایشگاهی می‌ تواند به کاهش حوادث و حفاظت از جان و سلامت کارکنان کمک کند.