آشنایی با انواع تجهیزات ایمنی و وسایل حفاظت فردی
تجهیزات ایمنی چیست؟
تجهیزات ایمنی وسایلی میباشند که میتوانند در حفظ سلامتی و جان کارگران و مهندسان نقش مهمی را ایفا کنند و حتی باعث افزایش بهره‌وری برای کارگران و مهندسان شوند. در این مقاله از ایمن آراز میخواهیم در مورد انواع تجهیزات ایمنی، صحبت کنیم و شما را در انتخاب تجهیزات ایمنی مناسب محیط کار و خرید آنها راهنمایی کنیم.
اهمیت استفاده از تجهیزات ایمنی در محیط کار
یکی از مهمترین مسائلی که در محیط کار وجود دارد حفظ ایمنی فردی و رعایت بهداشت میباشد که کارفرمایان باید به آن توجه داشته باشند. عموما به دلیل اینکه کارگران در محیط های کارگاهی از انواع ابزارها و تجهیزات برای انجام وظایفشان استفاده میکنند هرکدام از این ابزارها میتوانند به نوبه خود خطر آفرین باشند.
در صورت استفاده نکردن از تجهیزات ایمنی مناسب علاوه بر اینکه کارگران با مشکلاتی از قبیل به خطر افتادن سلامتی و یا جانشان رو به رو هستند هزینه های دیگری از قبیل صرف هزینه های پزشکی، تامین نیروی جدید، کاهش بازدهی کار و افزایش هزینه بیمه به کارفرمایان تحمیل میکنند.
به صورت کلی مجموع خسارت‌هایی که در اثر استفاده نکردن از تجهیزات ایمنی توسط کارگران به کارفرما وارد میشود چندین برابر بیشتر از هزینه لازم برای تامین تجهیزات ایمنی کارگاهی خواهد بود. در انتخاب تجهیزات ایمنی مناسب محل کار لازم است به استانداردهای بین الملی توجه شود.
تجهیزاتی که فاقد تاییدیه های لازم باشند، علاوه بر اینکه حفاظت و ایمنی مورد نیاز را تامین نخواهند کرد حتی ممکن است منجر به وقوع حوادث بیشتری شوند. به همین دلیل میباست قبل از خریداری تجهیزات ایمنی فردی و کارگاهی، نسبت به استانداردهای هریک از تجهیزات مطالعه کافی صورت گیرد.
خطرات بالقوه در محیط کار
در هر محیط کارگاهی خطرات بالقوه ای وجود دارد که لازم است با توجه به این خطرات تجهیزات ایمنی تهیه شوند و همچنین در کنار این موضوع باید راهکارهای مهندسی برای کنترل حوادث و آسیب ها و رعایت اصول ایمنی در کارگاه طراحی و اجرا شود.
یکی از بهترین راه ها برای حذف خطرات و یا به حداقل رساندن خطرات احتمالی، کنترل عوامل خطر آفرین قبل از وقوع خطر و پیشگیری از وقوع حوادث میباشد. برای اینکار میتوان از حائل‌های محافظ بین کارگر و عامل ایجاد حادثه استفاده کرد و به این روش احتمال بروز خطرات را به شکل قابل توجه ای کاهش داد.
در هر محیط کارگاهی خطرات بسیاری وجود دارد که یکی از مهمترین این خطرات، خطر برق گرفتگی است. برای کاهش دادن خطرات برق گرفتی میتوان از روش هایی مانند: ارت نمودن دستگاه ها و هادی ها، استفاده از فرش و یا سکوی عایق و تفنگ پرتاب سیم ارت، استفاده نمود.
مواردی که در بالا ذکر شد را میتوان به عنوان عوامل بیرونی در نظر گرفت که نیاز به انجام اقدامات خاص توسط نیروی کار وجود ندارد. البته عواملی هم نیز وجود دارد که باید نیروی کار به آنها توجه کند تا بتوان خطرات برق گرفتگی را کاهش دهد. عواملی از قبیل پوشیدن کفش کار عایق برق، پوشیدن لباس عایق برق، استفاده از دستکش و کلاه کار مناسب و…
خوشبختانه با پیشرفت روز افزون علم، دستگاه ها و ماشین آلات خطرناکی همچون دستگاه های پرس به کنترل ایمنی خودکار مجهز شدند که در صورت نزدیک شدن بیش از حد کاربر به این دستگاه ها برق دستگاه به صورت خودکار قطع شده و دستگاه از کار میافتد. در کارگاه ها و کارخانه های پیشرفته به منظور حفاظت بیشتر، از کنترل ایمنی خودکار برروی ماشین آلات خطرناک استفاده میشود.
بهتر است به این نکته توجه کنیم که برای حفظ ایمنی کارگران استفاده از تجهیزات ایمنی یکی از روش‌هایی میباشد که تا حد زیادی موثر است. اما باید توجه داشت که تجهیزات ایمنی فردی به تنهایی موثر نخواهد بود و باید همراه با رعایت حفاظت محیطی مورد استفاده قرار گیرد.
به عنوان مثال میتوان برای حفظ امنیت محیط کار از برگه هایی با نام (Material Safety Data Sheet (MSDS استفاده کرد. کاربرد این برگه ها این است که اطلاعاتی از قبیل مواد موجود در محیط کار، لیست مواد شیمیایی سمی، مواد اشتعال زا و نحوه کار با هریک از تجهیزات را به شکل واضحی به کارگران نشان میدهد.
مشخصات ابزار ایمنی فردی مناسب
برای اینکه بتوانیم لوازم حفاظت فردی را به شکل اصولی و با توجه به نیاز محیط کار و کارگران انتخاب کنیم نیاز است که اطلاعات کافی را نسبت به مشخصات ابزارها داشته باشیم. در ادامه اصطلاحات مفیدی که در انتخاب تجهیزات ایمنی میتوانند ما را راهنمایی کنند، معرفی میشوند:
تجهیزات ایمنی فردی (Personal Protective Equipment)
تجهیزات ایمنی فردی تجهیزاتی هستند که کارگران در محیط های کارگاهی و کاری از آنها برای حفط ایمنی و سلامت خود استفاده میکنند. این تجهیزات به صورت مستقیم با بدن نیروی کار در تماس است و از مهمترین این تجهیزات میتوان به لباس کار اشاره نمود.
رسپیراتور (Respirator)
محافظ‌های تنفسی یا رسپیراتور Respirator ابزار محافظتی هستند که مانع از نفوذ ذرات آلوده و مضر به بدن از طریق دهان، بینی، چشم و گوش میشوند.
گاگل (Goggle)
عینک برجسته محافظ یا Goggle ساخته شده از لنز شیشه ای یا پلاستیکی برای محافظت از چشم در برابر آلودگی های محیطی و اصابت اشیاء خطرناک مورد استفاده قرار میگیرد. تنوع عینک ایمنی با توجه به گستردگی مشاغل، بسیار زیاد است.
محافظ صورت (Face Shield)
ابزاری برای محافظت از اجزای صورت است. استفاده کردن از محفاظ صورت برای مشاغلی همچون جوشکاری، تراشکاری و در مجموع مشاغلی که احتمال آسیب به صورت و چشم‌ها وجود دارد، الزامی است.
کلاه لبه دار (Bump Hap - Bump Cap)
کلاه های لبه داری که ضربات و آسیب های احتمالی در محیط را دفع نموده و از سر محافظت میکنند.
کلاه ایمنی(Helmet)
نوعی کلاه ایمنی با پوشش وسیع‌تر که علاوه بر سر، نواحی گردن، و اجزای صورت را هم پوشش میدهد. این مدل از کلاه ایمنی با عنوان کلاه خود نیز شناخته میشود که برای مصارف آتشنشانی، جوشکاری و کار در نزدیکی کوره ها طراحی و ساخته شده است. نوع مجهزتری از این تجهیزات در ترکیب با Respirator برای کار با مواد رادیو اکتیو و مواد شیمیایی خطرناک ساخته شده‌اند.
انتخاب ابزار ایمنی فردی
هر محیط کارگاهی براساس فعالیتی که انجام میدهد و ابزارآلاتی که برای انجام کارها از آنها استفاده میشود دارای خطراتی میباشد. با توجه به این موضوع لازم است در انتخاب وسایل و تجهیزات ایمنی به درجه خطراتی که ممکن است پیش بیاید و تناسب داشتن لوازم ایمنی با این خطرات توجه نمود.
یکی از موارد اصولی برای انتخاب تجهیزات ایمنی فردی این است که این تجهیزات با توجه به خطراتی که در محیط کار وجود دارد انتخاب شود ضمن اینکه لازم است در هنگام تهیه کردن تجهیزات ایمنی از کارگران بخواهیم که از تجهیزات ایمنی به شکلی استفاده کنند که این تجهیزات به شکل درستی بدنشان را پوشش دهد و دقت کافی در این مورد انجام شود.
تجهیزاتی همچون لباس کار، کفش ایمنی، کلاه ایمنی و ماسک تنفسی در صورتی که به درستی اجزای مختلف بدن را پوشش ندهند، کارایی لازم را نخواهد داشت و این موضوع میتواند باعث ایجاد آسیب برای کارگران شود. در نتیجه برای انتخاب هریک از این تجهیزات ایمنی فردی باید ارگونومی وسیله درنظر گرفته شود.
استاندارد جهانی وسایل ایمنی
شرکت های تولید کننده تجهیزات ایمنی موظف هستند که در هنگام تولید این تجهیزات استانداردهایی را که به صورت بین المللی برای هر جزء از لوازم ایمنی تعریف شده است رعایت کنند. در ادامه در مورد استانداردهی جهانی تجهیزات ایمنی بسته به نوع آن توضیحاتی ارائه میشود.
لباس کار استاندارد
لباس های کار براساس قوانین HSE و استانداردهای بین المللی طراحی و تولید میشوند. از لباس ایمنی کار برای محافظت از بدن در برابر آسیب های مختلفی مانند سوختگی، برش، تشعشعات، اصابت اشیاء و آلودگی های اتمسفری استفاده میشود.
یکی از مهمترین مواردی که در طراحی لباس کار به آن توجه میشود این است که لباس کار متناسب با نوع و درجه خطرات محیط طراحی شود و کاملا با بدن فرد مطابقت داشته باشد تا منجر به ایجاد محدودیت‌های حرکتی نشود.
البته نکات دیگری نیز وجود دارد که در خرید لباس ایمنی باید به آن توجه داشته باشید، نکاتی مانند عمر لباس کار، درجه حفاظت لباس کار، جنس و رنگ لباس کار و…
لباس کار دارای انواع مختلفی میباشد که چند مورد از مهمترین آنها لباس کار بوفالو، لباس دوتیکه جوشکاری، کاپشن شلوار مهندسی و لباس خلبانی میباشد.
کلاه ایمنی استاندارد
بر اساس استاندارد ANSI Z 89.1 کلاه های ایمنی در سه گروه زیر قرار میگیرند:
کلاه ایمنی نوع A
این کلاه ایمنی برای ولتاژهای پایین و مصارف عمومی مورد استفاده قرار میگیرد.
کلاه ایمنی نوع B
این کلاه ایمنی برای ولتاژهای تا ۲۰۰۰۰ ولت مورد استفاده قرار میگیرد.
کلاه ایمنی نوع C
کلاه هایی هستند که فاقد حفاظت الکتریکی میباشد و بدنه آلومینیومی آنها دارای مقاومت بالایی در برابر آسیب های شدید میباشند.
توجه داشته باشید که کلاه لبه دار (Bump caps) فاقد استاندارد ANSI است و حفاظت لازم در محیط های مختلف کاری را فراهم نمیکند. همچنین استفاده نمودن از توری یا کلاه مو برای کارگرانی که موی بلندی دارند، الزامی است.
دستکش ایمنی استاندارد
کارگرانی که در معرض آسیب‌های برش، سوختگی، تماس با مواد شیمیایی و حساسیت‌های پوستی در ناحیه دست هستند، برای پیشگیری از وقوع چنین حوادثی، باید از دستکش‌های ایمنی دارای استانداردهای بین المللی استفاده کنند.
به کمک آزمون‌های استاندارد ASTM F 1790 آمریکا و EN 388 مقدار مقاومت دستکش در برابر بریدگی را میتوان تعیین نمود و همچنین از استانداردهای EN 388 و ASTM F 3389 برای تعیین نمودن میزان مقاومت دستکش های ایمنی در مقابل ساییده شدن استفاده میشود.
مطابق با استانداردهای EN 407 و ASTM F 1358 یک دستکش ایمنی باید از خواص نسوز و عایق حرارتی برای کاربردهای آتشنشانی و کار با اجسامی که دمای بالایی دارند برخوردار باشد.
سایر مشخصات دستکش ایمنی همچون طول عمر، الاستیسیته و راحتی در پوشیدن و بیرون آوردن دستکش و مقدار پوشش دست و بازوها بر اساس الزامات WAC 296-800-16065 تعیین میشود.
دستکش ایمنی مناسب برای کار با مواد شیمیایی باید با توجه به نوع ماده انتخاب شود، چرا که محدوده وسیعی از مواد شیمیایی وجود دارند که برای حفاظت در برابر هریک از این مواد، باید از دستکش های ایمنی که از جنس خاصی میباشند بهره برد.
کفش ایمنی استاندارد
در محیط‌هایی که احتمال برخورد اشیاء تیز، پاشیده شدن مواد مذاب و مواد شیمیایی، سقوط اشیاء و خطرات برق گرفتگی در ناحیه پا و زانوها وجود دارد، استفاده از تجهیزات ایمنی محافظ پا و ساق ها الزامی است.
یک کفش ایمنی استاندارد دارای مشخصات، ویژگی ها و الزاماتی میباشد که این موارد در استانداردهای WAC 296-800-16060 و استاندارد ANSI Z41 تعیین شده است.
از انواع محافظ‌های پا که دارای تاییدیه های بین المللی هستند، میتوان به پوتین های ساق کوتاه و بلند، چکمه های زانویی و محافظ‌هایی که تا ناحیه سینه را پوشش میدهند و با نام (Waders) شناخته میشوند شاره کرد.
با توجه به نکاتی که گفته شد یک کفش ایمنی مناسب دارای ویژگی های زیر است:
انعطاف پذیری کافی در شرایط مختلف
مقاومت بالا در برابر نفوذ آب و مایعات
نرم بودن کفی کفش ایمنی برای اینکه کارگران در هنگام کار احساس راحتی کنند
عایق بودن کفش ایمنی در برابر شوک الکتریکی و تخلیه الکتریکی
در ساخت چکمه هایی که در محیط‌های شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد، معمولا از موادی مانند نیتریل یا نوپرنی و یا PVC استقاده میشود. ویژگی این مواد این است که مانع از نفوذ مواد شیمیایی میشوند.
در مقابل پوتین‌هایی که برای فعالیت های متالورژیکی و ذوب استفاده میشود، به شکلی طراحی شده اند که به راحتی قابل بیرون آوردن باشد. این کفش‌ها دارای زبانه چسبی هستند و در مواجهه با پاشیده شدن و نفوذ مواد مذاب، به منظور جلوگیری از سوختن پا به سرعت قابل باز شدن میباشند.
تجهیزات دیگری به جز چکمه و کفش ایمنی برای محافظت از پا وجود دارند که بهتر است از آنها برای بالاتر بردن سطح ایمنی در محیط کار استفاده نمود. این تجهیزات محافظ پا شامل ساق بند، حفاظ پنجه، محافظ ساق پا و شلوارهای بدون خشتک که بر روی لباس کار دوخته میشوند میباشند.
عینک ایمنی استاندارد
شاید بتوان گغت چشم ها به عنوان حساس‌ترین عضو بدن شناخته میشوند و لازم است به شکلی ویژه از آنها محافظت شود. چشم های در محیط کاری ممکن است در معرض عواملی همچون ذرات معلق، پاشیده شدن مواد مذاب و مواد شیمیایی، بخار مواد سمی، اصابت اشیاء ریز و تابش پرتوهای مضر قرار گیرند.
در این شرایط عینک ایمنی به عنوان سپر محافظ در برابر این خطرات از چشم محافظت می کند. یک عینک ایمنی یا گاگل ها برای ایجاد ایمنی لازم باید مطابق با استاندارد ANSI Z 87.1 طراحی و تولید شوند. عینک ایمنی جوشکاری، عینک برش کاری، گاگل حفاظتی پرتوی لیزر و عینک محافظ مواد شیمیایی از جمله این تجهیزات هستند. انواع گاگل ها و هلمت ها نیز میتوانند در گروه تجهیزات محافظ چشم قرار داده شوند.
گوشی ایمنی استاندارد
در محیط های پر سر و صدا برای جلوگیری از به وجود آمدن عوارضی مانند آسیب های شنوایی و تاثیرات آن بر تمرکز و روابط اجتماعی و در نهایت سلامت جسمی و روانی فرد توصیح میشود از گوشی های ایمنی استفاده شود.
بر اساس استانداردهای موسسات NIOSH و OSHA حداکثر صدای مجاز برای استفاده نکردن از گوشی ایمنی در محیط های کاری کمتر از ۸۵ دسی بل میباشد. در صورتی که حجم صدا در هنگام کار بیش از ۸۵ دسی بل باشد استفاده کردن از گوشی ایمنی الزامی میاشد.
گوشی های ایمنی نیز دارای انواع مختلفی میباشند که با توجه به ساعات استفاده و درجه حفاظت طراحی میشوند.
گوشی های ایمنی دارای دو دسته بندی میباشند که یک مورد با نام محافظ تو گوشی و دسته بدنی دیگر با نام گوشی ایمنی رو گوشی شناخته میشوند.
ماسک ایمنی استاندارد
حفاظت از سیستم تنفسی در برابر آلایندهای سمی و خطرناک در محیط‌های مختلف، از مهمترین نکاتی است که کارفرمایان باید به آن توجه داشته باشند. ماسک ایمنی مورد استفاده باید مطابق با استاندارد NFPA1981 پوشانندگی کامل را برای دهان و بینی داشته باشد. رسپیراتورها از جمله این تجهیزات محافظتی هستند که برای محیط هایی با غلظت اکسیژن کمتر از ۱۹.۵% طراحی شده اند. این تجهیزات برای استفاده در محیط کارخانه، کارگاه ها و سایر محیط های با اتمسفر ناشناخته مورد استفاده قرار میگیرند. ماسک های ایمنی دارای فیلتر برای محیط های دارای آلودگی و ذرات معلق گزینه مناسب تری هستند.
استاندارد تجهیزات ایمنی کار در ارتفاع
کارگرانی که مجبور هستند در ارتفاعات کار کنند برای جلوگیری از خطر پرتاب شدن و سقوط کردن از تجهیزات ایمنی کار در ارتفاع استفاده میکنند. به دلیل اهمیت فوقالعاده‌ای که این تجهیزات دارا میباشند میبایست در انتخاب اصولی این لوازم تعیین کننده سلامت و ایمنی کارگر نهایت دقت را انجام داد.
بنابراین در حین خرید این تجهیزات باید استانداردهای بین المللی تعیین شده در این موارد را در نظر داشته باشید. کارابین، تسمه، طناب نگهدارنده و کمربند ایمنی هارنس از جمله این ابزار هستند.
استانداردهای EN-1496 CE و EN397 از جمله استانداردهایی هستند که تعیین کننده درجه لازم حفاظت فردی در ارتفاع است. بر اساس این استانداردها، افرای که بر روی سقف ها، دکل‌های نفتی، پتروشیمی و ارتفاعات ساختمان‌ها مانند نماشویی ساختمان کار میکنند، باید از تجهیزات ایمنی کار در ارتفاع استفاده کنند. این تجهیزات در صورت لغزش و سرخوردن فرد، مانع از سقوط و افتادن ناگهانی کارگران میشوند و از بروز حوادث جدی که قابل جبران نیستند جلوگیری میکنند.
در مجموع افرادی که مسئول خرید تجهیزات ایمنی برای کارگران میشوند، باید با اطلاع کامل از استانداردهای هریک از تجهیزات ایمنی کارگاهی نسبت به انتخاب این لوازم اقدام کنند. با توجه به مطالبی که عنوان شد، علاوه بر استانداردهای تعیین شده، میزان فیت بودن وسایل ایمنی فرد با اجزاء بدن، تاثیر بالایی در میزان حفاظت خواهد داشت. بنابراین برای انتخا هریک از ابزار ایمنی کار، باید با مشورت کارگر و بررسی ارگونومی لوازم نسبت به تهیه تجهیزات ایمنی اقدام نمود.
خرید تجهیزات ایمنی
کلیه مسئولین و کارفرمایان کارگاه ها پس از بررسی های لازم و جمع آوری لیست تجهیزات ایمنی مورد نیاز کارگاه، باید نسبت به خرید این لوازم از مراکز معتبر اقدام کنند.
امروزه مراکز مختلفی با عنوان فروشگاه های عرضه کننده تجهیزات ایمنی در حال فعالیت هستند که علاوه بر تامین محصولات و تجهیزات ایمنی مورد نیاز کارگاه میتوانند در انتخاب اقلام مورد نیاز به خریداران مشاوره ارائه نمایند.
همواره در انتخاب مرکز خرید، مهم ترین نکته ای که خریدار باید آن را مد نظر داشته باشد، اعتبار فروشگاه است. اعتبار هر مرکز خرید نشان گر سطح رضایت مجموعه خریداران در طول مدت فعالیت آن است. شرکت ایمن آراز به عنوان یکی از مراکز عرضه کننده انواع تجهیزات ایمنی تا به امروز، موفق به کسب سطح قابل قبولی از رضایت مشتریان خود شده است. عمده مشتریان این مرکز خریدارانی هستند که از گذشته تا به امروز همراه ایمن آراز بوده اند. این مرکز با ارائه بهترین تجهیزات ایمنی و با مناسب ترین قیمت ها، همواره در صدد ارتقای سطح خدمات خود میباشد.
سلام
مقاله کامل و جامعی بود. استفاده کردم ازش
ممنونم
سلام و روز بخیر
خوشحالیم که این مقاله آموزشی برای شما مفید بوده.
با احترام
لطفا قیمت گوشی ایمنی رو هم بفرمایید.
سلام و روز بخیر
با توجه به نوسان قیمت محصولات لطفا برای اطلاع یافتن از قیمت محصولات با کارشناسان بخش فروش تماس حاصل نمایید.
شماره تماس کارشناسان بخش فروش: ۰۲۱۶۶۳۴۹۶۷۴
با احترام
سلام و روز بخیر
شما ارسال به شهرستان هم دارید؟
سلام و روز بخیر
لطفا برای اطلاع از این موضوع با کارشناسان شرکت تماس بگیرید.
شماره تماس بخش فروش: ۰۲۱۶۶۳۴۹۶۷۴
با احترام